PHM – Suboi và nhạc hip-hop tại Việt Nam

Nhân dịp Suboi ghé thăm Hà Nội để tham dự sự kiện âm nhạc “Underground Revolution”, PHM của Hanoi Grapevine đã có dịp gặp gỡ cô rapper trẻ đầy triển vọng của làng nhạc hip-hop Việt để tìm hiểu thêm về dòng nhạc này. Và ngẫu nhiên đây cũng đúng là lúc cô chuẩn bị bữa tiệc ra mắt album thứ hai của mình mang tên “Run” tại TP HCM.

Từ teen pop đến hip-hop:

Rõ ràng ngành công nghiệp giải trí Mỹ có ảnh hưởng rất lớn tới các trào lưu âm nhạc tại Việt Nam. Giới trẻ Việt bắt đầu tiếp xúc với âm nhạc ngoại nhập qua kênh truyền hình MTV từ những năm 90, và chắc chắn không dưới 99% thanh niên thế hệ 8x đã từng một thời mê đắm các boy band và girl band như Backstreet Boys, Spice Girls hay các cô công chúa nhạc pop như Britney Spears, Christina Aguilera. Tuy nhiên, các ban nhạc teen pop nhanh chóng hết thời vào đầu những năm 2000 để nhường ánh đèn sân khấu cho các nhóm rock theo trường phái nu-metal (thể loại rock mới kết hợp DJ và rap) mà điển hình là Linkin Park. Ngoài ra, nở rộ gần như cùng thời là dòng nhạc rap hip-hop mà cái tên làm mưa làm gió đầu tiên chính là Eminem.

Tại Việt Nam, sau khi thời hoàng kim của các boy band kết thúc, khẩu vị âm nhạc của giới trẻ cũng bắt đầu tách nhóm và trở nên vô cùng đa dạng. Tất nhiên cho đến nay, đại bộ phận vẫn nghe pop thịnh hành (dòng này lại chia thành nhiều “phe”: nhóm V-Pop, nhóm K-Pop, nhóm Lady Gaga, và các nhóm còn lại). Một bộ phận từ bỏ pop gần như hoàn toàn để trở thành tín đồ nhạc rock (tất nhiên những tín đồ này cũng có nhiều phe phái). Có những nhóm nhỏ khác lại tìm tòi chuyển sang dòng nhạc thể nghiệm và nghệ thuật tiếng động. Và có một nhóm khác nữa đi theo trào lưu hip-hop đường phố gắn liền với những breakdance, beatbox, rap và DJ. Ranh giới giữa những nhóm trên cũng khá mong manh bởi có nhiều người phải chuyển đổi nhiều thể loại thì mới tìm ra “con đường” đi cho riêng mình.

Đối với Suboi, cô đã đến với hip-hop từ khá sớm nhưng trước khi bước hẳn sang làm nhạc hip-hop thì Suboi đã là thành viên của hai ban nhạc rock trong vai trò rapper và sáng tác nhạc. Cô chia sẻ về các thần tượng thưở nhỏ của mình: “Hồi nhỏ khi chưa biết đọc chữ Su thích Britney Spears, sau đó là Linkin Park, rồi Eminem, nhưng người mà làm cho Su bắt đầu rap thì là Will Smith”.

Một vài nét về nhạc hip-hop tại Việt Nam:

Ở Việt Nam Hip-hop được xếp vào nhạc “underground” (âm nhạc “ngầm”). “Ngầm” ở đây không có nghĩa là bất hợp pháp, mà chỉ đơn giản là những dòng nhạc tự phát, tự biểu diễn, chứ không phải các chương trình âm nhạc (phần lớn là pop) do các cơ quan trung ương đứng ra tổ chức. Nhạc underground ở Việt Nam hiện nay khá đa dạng, ngoài hip-hop còn có nhạc rock, nhạc điện tử, thể nghiệm, nghệ thuật tiếng động rồi các dòng nhạc du nhập từ Phi Châu, Mỹ La-tinh và rất nhiều các thể loại nhạc pha trộn khác.

Hip-hop tại Việt Nam còn khá mới mẻ. Những người nghe và biểu diễn hip-hop đều là những người rất trẻ, phần lớn thuộc thê hệ 9x hoặc nửa cuối của thế hệ 8x. Nói về hip-hop Việt, Suboi cho biết: “Hip-hop ở Việt Nam vẫn còn giới hạn, chưa phát triển lắm. Có những rapper rất giỏi, nhạc rất hay nhưng ít người biết, chỉ những ai hay nghe nhạc underground mới biết thôi. Tuy nhiên, sau khi Su làm đĩa “Walk” (năm 2010) pha nhiều pop, reggae và những loại nhạc dễ nghe khác thì cũng được công chúng khá nhiệt tình đón nhận vì họ thấy hóa ra hip-hop cũng dễ nghe. Nhưng mà qua đến năm nay thì Su thấy tốt hơn nhiều. Thậm chí VTV3 cũng bắt đầu ưu ái làm hẳn chương trình về hip-hop… Ngoài ra, theo thống kê trên trang facebook của Su, thì các fan có độ tuổi từ 18-25 là nhiều nhất, toàn là người trẻ thôi.”

Bản thân là người TP HCM nhưng đã có rất nhiều chuyến lưu diễn cũng như rất nhiều bạn bè tại Hà Nội, Suboi nhận thấy phong cách hip-hop của hai thành phố cũng có một số điểm khác biệt “Ở Hà Nội rất chuộng dubstep, và ở đây mọi người thích nhảy hơn là rap. Breakdance ở đây toàn người giỏi, nhưng rap thì lại ít người quá. Ở trong TP HCM thì Su nghĩ là người ta nghe hip-hop nhiều hơn, nhưng phong cách thì lại khác, old-school hơn một chút.”

Chân dung cô rapper trẻ:

Gặp Suboi trong quán cà phê, thật khó nhận ra đó là cô bé rapper nổi tiếng có tới hàng nghìn fan hâm mộ. Dáng người nhỏ nhắn, áo phông, quần jeans, không trang điểm, mái tóc đen dài không nhuộm, phong cách rất tự nhiên, giản dị và cách nói chuyện cũng rất nhẹ nhàng.

Suboi tên thật là Hàn Lâm Trang Anh, 23 tuổi, người TP HCM. Nghệ danh “Suboi” được ghép từ tên thân mật ở nhà là Su với “boi” là biệt danh bạn bè đặt do cô có vẻ nghịch ngợm như con trai. Màu yêu thích của Su hồi nhỏ là màu hồng và bây giờ thì là màu xanh dương và xanh lá. Trước âm nhạc, Su đã từng mơ ước trở thành luật sư. Giờ đây ao ước của Su là được đi du lịch thật nhiều, được đi thăm châu Âu, được làm việc với những producer và nghệ sỹ mà mình thần tượng, “bucket list” của Su hiện được gói gọn trong hai từ “du lịch” và “làm nhạc”.

Nhân dịp ra mắt album lần thứ hai, khá lâu sau ngày phát hành album thứ nhất, Su tỏ ra rất vui mừng, cô nói: “Su muốn làm album này từ lâu lắm rồi, vừa ra album đầu tiên xong đã muốn làm album tiếp ngay. Nhưng tận 3 năm sau mới có cơ hội, tại vì Su không có ai làm chung, ko có producer, ko có ai giúp cả, một mình Su không làm được. Cho đến khi Su gặp các anh chị bây giờ là Tanya, Josh (*) thì họ giúp Su. Su vui lắm”.

Cô cũng có ý định tổ chức một buổi tiệc giới thiệu album tại Hà Nội trong thời gian tới nhưng hiện chưa có kế hoạch cụ thể. Trước mắt cô chỉ muốn dành toàn lực để tập trung cho buổi biểu diễn ra mắt album vào ngày 29/12 tại Q4, TP HCM. Đây nhiều hứa hẹn sẽ là một trong những bữa tiệc lớn nhất tại TP HCM trong những ngày cuối năm 2012.

Sau đây xin mời các bạn xem một số ca khúc nổi tiếng của cô đã được rất nhiều bạn trẻ Việt Nam hâm mộ:

“Chất riêng của tôi”, mới ra hồi mùa hè năm nay:

“Walk”, ca khúc chủ đề của album đầu tiên phát hành năm 2010:

“Run”, ca khúc chủ đề của album thứ hai, vừa mới được phát hành:

Bài viết của PHM. Hình ảnh do Suboi cung cấp.

(*) Tanya Johnston của Music District PR và Joshua Turner của Saigon Sound System.