Những chiếc gương phản xạ ngoạn mục

Tôi xin mạn phép đưa ra thêm một số ý kiến về triển lãm sắp đặt tuyệt vời của Phi Phi Oanh bởi tôi lại tiếp tục có những suy nghĩ mới về nó (tất cả đều tốt) và vẫn muốn tiếp tục quay lại tham quan triển lãm (bởi mỗi lần sau lại hay hơn lần trước thì phải).

Specula (danh từ số nhiều của Speculum) (có nhiều nghĩa, trong đó có 1 nghĩa là cái banh) là những dụng cụ y tế được sử dụng để banh các bộ phận bị sâu hoặc lỗ, miệng để kiểm tra một cách cẩn thận. Chúng được dùng để làm rõ khu vực cần quan sát và có thể có thiết bị rọi sáng đi kèm để việc kiểm tra được dễ dàng hơn.

Phi Phi đã khiến cho thuật ngữ này nên thơ và nghệ thuật hơn khi cô tạo ra một hang động dài, tuyệt vời, được chiếu sáng dịu, nơi mà người xem có thể dạo quanh khám phá. Việc chiếu sáng được thực hiện thông qua một lớp sàn phủ những tấm chắn sáng dày, bằng thủy tinh và xếp thành lưới hình vuông. Những bức tường thì được sơn mài bởi những tấm sợi thủy tinh lớn.

Khi tôi lang thang dọc hành lang vòm tôi miên man nhớ tới nhiều nơi đặc biệt. Khi thì tôi đang ở Sydney hay London, trong đoạn đường hầm dẫn đến tàu điện ngầm; khi thì tôi đang trong chiếc bể mát lịm bên dưới đường phố Istanbul; khi thì tôi đang ở trong một kênh đường sắt bị bỏ hoang xuyên qua những bức tường đá hay tường với rêu, gạch ẩm ướt; hay tôi đang nhìn chằm chằm lên mái ngói cong cong của một nhà thờ Hồi giáo cũ; khi thì tôi lại lạc vào những hang động, được các nhà khảo cổ đào bới, rồi tỏa sáng giữa những hòn đá nhẵn; khi thì tôi đang ở tương lai và đang quan sát hành tinh của loài vượn người, khi thì là một con đường trên trái đất trước khi bị hủy hoại bởi trận đại hồng thủy; khi thì tôi bước lạc vào góc cầu nguyện nơi giáo đường; rồi tôi lại ở những nơi mới mỗi lần tôi xem triển lãm sắp đặt này. Đó là lỗ hổng trong khả năng tưởng tượng và sự chần chừ.

Ánh sáng tinh tế làm cho bạn đi lang thang chậm rãi và nhìn kỹ vào những lớp sơn mài và băn khoăn rằng chúng được sơn một cách cố tình bởi nghệ sĩ hay xuất hiện kỳ diệu vì lớp sơn mài đã bị cọ xát rồi lại được sơn lại.

Phi Phi gần đây có thử nghiệm với tranh sơn mài. Một vài năm trước đây, gian triển lãm của cô tại Bảo tàng Nghệ thuật ở Hà Nội rất ấn tượng. Năm nay, mảnh sàn của cô với sơn mài kim loại cũng thật tuyệt vời trong lễ khai trương Bùi Gallery. Và bây giờ lại một lần nữa, cô làm hài lòng người xem bằng cách sử dụng sơn mài truyền thống với điểm nhấn rất hiện đại.

Tại Copenhagen tuần này, một nhóm nghệ sĩ đương đại nổi tiếng đã thực hiện các tác phẩm nghệ thuật sắp đặt mới mà theo một cách nào đó phản ánh, bình luận hay nhận xét về con người và ảnh hưởng của họ đến môi trường và trái đất. Tác phẩm Specula của Phi Phi Oanh hẳn sẽ được đánh giá cao nếu được trưng bày ở đó. Hay phải nói đúng hơn, nó thậm chí sẽ tỏa sáng nhất trong triển lãm đó. Cô rõ ràng là một nghệ sĩ sẽ gặt hái tương lai thành công trên trường quốc tế.

Specula được sắp đặt tại Phòng Trưng bày Triển lãm thành phố Hà Nội. Đó là một không gian ồn ào với giao thông qua lại, vậy mà bằng cách nào đó, sự pha trộn của mùi và tiếng ồn không làm giảm sự kỳ diệu của tác phẩm này. Nó thậm chí còn đem lại thêm nhiều ý nghĩa khác cho tác phẩm… Mặc dù trong một lần tới xem triển lãm, tôi đã thử đeo tai nghe và tưởng tượng nó sẽ như thế nào nếu được sắp đặt trong một không gian hoàn toàn yên tĩnh. Tác phẩm này có thể được trưng bày tại không gian mở cũng như trong nhà, và tôi nghĩ nếu nó được sắp xếp như lối vào một nhà hát hiện đại, một hành lang khách sạn hay một nhà hàng thì cũng sẽ không kém phần tuyệt vời. Dù thế nào đi nữa, nó xứng đáng được trưng bày trong một Bảo tàng nghệ thuật hiện đại mang tầm cỡ thế giới.

Cách bố trí hiện nay rất phù hợp, bởi không gian như vậy gần lối đi của người đi bộ và rất tuyệt khi đứng trong bóng râm và xem nó tác động đến người xem như thế nào. Luôn thật thú vị khi có tác phẩm nghệ thuật ấn tượng đưa ra khỏi phòng triển lãm nghệ thuật và viện bảo tàng để công chúng có thể tương tác với nó… và trong trường hợp này là trong nó, qua nó.

Phi Phi đã sáng tác trên khối kiến trúc lớn này với sự hỗ trợ bởi một nhóm các trợ lý tận tụy đa dạng, từ các kỹ sư kiến trúc tới công nhân trộn sơn mài, và tất cả họ chắc chắn sẽ mỉm cười mãn nguyện khi thấy những thành quả của lao động của mình. Đây là triển lãm nghệ thuật cá nhân trong nhóm đi đầu, xuất sắc nhất trong năm nay tại Hà Nội và là một cách trực quan tuyệt vời để kết thúc thập niên đầu của thế kỷ mới.

Hãy tiếp tục theo dõi thông tin trên Hanoi Grapevine vì tôi nghe đồn Phi Phi sẽ có một triển lãm trong tháng này với tác phẩm gần đây của cô và nếu cô ấy tổ chức một cuộc studio mở trước khi cô rời Hà Nội để đi châu Âu trong năm mới, xin bạn đừng bỏ lỡ cơ hội! Và nếu bạn đang nghĩ xem liệu có nên mua một tác phẩm của Phi Phi, hãy tin đi, đó là một đầu tư thực sự hời!

Như bạn có thể thấy, tôi là một trong những người hâm mộ lớn nhất của cô và nhận định của tôi về cô hồi đầu năm nay như một Yoko Ono mới nổi vẫn rất đúng.

Cảm ơn Đại sứ quán Mỹ đã tài trợ cho các hoạt động nghệ thuật này và những chương trình nghệ thuật quan trọng liên tiếp.

Triển lãm SPECULA ngoạn mục này sẽ còn được trưng bày cho đến ngày 31 tháng 12.