”Đáy mắt” – Vở múa đáng mong đợi của tháng 8
Viết bởi Tufng và Út Quyên cho Hanoi Grapevine
Ảnh: Tufng, Út Quyên
Với các tác phẩm những năm gần đây như “Từ trường” (2012), “Mái nhà” (2016), biên đạo múa Bùi Ngọc Quân cho khán giả thấy sự đa dạng của nghệ thuật múa đương đại. Năm nay, NSƯT Trần Ly Ly, Giám đốc và chỉ đạo nghệ thuật của Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam VNOB, đã mời anh dàn dựng tác phẩm “Đáy mắt”, công diễn vào tối 19/8 này tại Nhà hát lớn Hà Nội.
Vở múa về Hà Nội “lộn xộn”
Bùi Ngọc Quân là một biên đạo múa giàu kinh nghiệm, sinh sống tại Châu Âu từ 21 năm nay. Đang làm việc ở nhà hát danh giá Les Ballets C de la B, anh thường xuyên về chơi Việt Nam vào những dịp hè. “Ấn tượng nhất của tôi ngay khi bước xuống sân bay là sự lộn xộn; Một người từ nước ngoài trở về như tôi sẽ bị choáng ngợp!”. Thế nhưng, sự lộn xộn anh nhắc đến ở đây không phải điều tiêu cực, mà “vừa hay, vừa dở và mang đến sự tương phản rất thú vị” và nhờ đó có một “nét đẹp riêng”. Trên hết, chính tính hai chiều của chủ đề này đã cho anh những trăn trở để làm tác phẩm lần này.
Ồn ào, chen chúc nhau ở sân bay, trên đường phố, sự “lộn xộn” còn hiện hữu trong cả mối quan hệ bí bức và sự va chạm gay gắt giữa tập thể và cá nhân nằm trong đó. “Mối quan hệ trong gia đình thì gắn bó quá mức, trong khi ngoài xã hội mọi người lại quá thờ ơ với nhau”; Bùi Ngọc Quân suy nghĩ rất nhiều về bản chất cốt lõi của cuộc hỗn độn ngầm này. Nhưng dù nguyên do có nằm ở cá nhân hay tập thể, thì điều đáng báo động nhất là thái độ chấp nhận chung sống với sự lộn xộn đó. “Nếu không quan sát hoặc quá quen thuộc thì sẽ có nhiều thứ vô tình hay cố ý chúng ta sẽ lờ nó đi. Sự tảng lờ ấy chính là đề tài chính mà tôi muốn lấy để làm tác phẩm lần này.”
Ý tưởng cho vở múa trước đó tương đối khác biệt. Chủ yếu suy nghĩ và làm việc trong môi trường Châu Âu, anh ban đầu suy nghĩ ý tưởng gốc cho tác phẩm với tư cách một người làm nghệ thuật chứ không phải một người Hà Nội. “Nhưng khi bắt đầu nhận được lời mời của VNOB, tôi đã bỏ ra thời gian suy nghĩ nhiều hơn về việc thực hiện một cái gì đó liên quan đến xã hội này, thành phố này, nơi tôi đã từng sinh ra và lớn lên và vẫn gắn bó chặt chẽ.”
Bước đi đương đại của VNOB
Sự mới mẻ mà khán giả sẽ được chứng kiến tối 19/08 này, là một vở múa liền cảnh dài hơn một tiếng. Thấm nhuần hơi thở múa đương đại, một tác phẩm Bùi Ngọc Quân xây dựng thường dài ít nhất là 40 phút và lâu nhất có thể đến 1 tiếng rưỡi. Độ dài “ngoại lệ”, cùng tư duy làm việc ít thiên về kỹ thuật nhưng đặt nặng tính cá nhân của bản thân mỗi vũ công khi biểu diễn khiến cho quá trình 4 tuần tập luyện diễn ra tương đối khó khăn. Bảy diễn viên múa tham gia tác phẩm lần đầu không còn làm việc theo phong cách “đạo diễn bảo sao làm vậy” mà phải tự đi tìm tiếng nói cho riêng mình, học cách hiểu nội tâm và điều khiển cơ thể phản ánh được tính nội tâm đó. Đồng thời, các cô gái cũng phải rèn luyện thể lực tương đối gắt gao để đáp ứng được nhu cầu của vở diễn.
Là sự giao thoa giữa một nhà hát dày dặn lịch sử, một biên đạo múa giàu kinh nghiệm và một phong cách nghệ thuật đương đại rất tươi mới, “Đáy mắt” hứa hẹn sẽ là một vở múa đáng mong đợi nhất của tháng 8 này.
Mới đây, Nhà hát Vũ kịch Việt Nam (VNOB) với sự dẫn dắt và chỉ đạo nghệ thuật của Giám đốc Trần Ly Ly đã có sự kết hợp thành công với Viện Goethe để lần đầu tổ chức Dance and Music Summer Camp 2018, trại hè múa và âm nhạc quy tụ 18 gương mặt trẻ của nghệ thuật đương đại Việt Nam tập luyện và biểu diễn trong 2 tuần. Với việc mời Bùi Ngọc Quân lần này, VNOB thể hiện rất rõ định hướng phát triển nghệ thuật múa đương đại Việt Nam trong tương lai.
Xem thêm một số hình ảnh của buổi biểu diễn:
