Diego không bao giờ ngủ
Bài viết dành tưởng nhớ nhà thiết kế thời trang, nghệ sĩ người Tây Ban Nha Diego Cortizas của Trương Uyên Ly, Giám đốc Hanoi Grapevine
Ảnh: Phan Đan
Vui lòng ghi rõ nguồn Hanoi Grapevine khi chia sẻ bài
Không sao chép từng phần hoặc nguyên văn khi chưa có sự cho phép
Lồng ngực tôi như bị bóp chặt trong nhiều giờ khi nghe tin Diego mất đột ngột. Tên đầy đủ của anh là Del Valle Cortizas Diego, nhưng có lẽ cả thế giới đều biến đến anh dưới cái tên Diego CHULA. Gọi là cả thế giới – không ngoa, vì thương hiệu thời trang CHULA do vợ chồng anh chung lưng xây dựng, đã từ Việt Nam vươn xa khắp thế giới. Không thể lẫn vào đâu được những chiếc váy hay áo dài bằng lụa taffeta, vải jeans, vải gai, hay linen, có đáp hoa văn, họa tiết màu sắc rực rỡ, thể hiện những thông điệp táo bạo về cá tính của người mặc. Trang phục của CHULA đã cùng với những chuyên gia, nhà văn hóa, nghệ sĩ, nhà ngoại giao, doanh nhân, những người vợ, người mẹ, người mẫu…đi khắp thế giới. CHULA đã xuất hiện trong các chương trình thời trang lớn ở Việt Nam và thế giới, Mỹ, Châu Âu, châu Á. CHULA vẫn đang ngày càng đi xa hơn nữa.
Nhưng điều quan trọng hơn cả những bộ trang phục độc đáo mạnh mẽ ấy, chính là tình yêu dồi dào với mọi người và với mọi điều, cũng như năng lượng sáng tạo luôn hồn nhiên tỏa sáng của Diego.
Với tôi, Diego và gia đình anh, (vợ và ba con) là những người đẹp nhất, hạnh phúc nhất, dễ thương nhất, đa tài nhất và đáng học hỏi nhất trên thế gian này. Thử hỏi có ai có khả năng đem lại cho thế giới này và cho Hà Nội những điều như Diego có thể làm
Những nụ cười ấm áp
Diego luôn cười, hỏi thăm, làm quen và thân tình với tất cả. Nụ cười của anh luôn bao gồm cả sự cổ vũ, động viên, quan tâm, hồ hởi. Chưa bao giờ tôi thấy Diego xuất hiện mà không cười. Anh quen biết rất nhiều người, làm bạn với rất nhiều người. Mọi người đều yêu quý anh. Các nghệ sĩ, nhà văn, các bạn trẻ, những người mẫu, nhà ngoại giao, doanh nhân, khách hàng của anh, những người nhân viên khuyết tật mà anh làm việc cùng đã nhiều năm qua (có đến 80% nhân viên của CHULA là người khuyết tật, người điếc…). Tất tần tật, không ai không yêu quý Diego.
Diego luôn khám phá mọi ranh giới sáng tạo
Từ Tây Ban Nha, anh đến Việt Nam cùng vợ, chị Laura Fontan từ 2004, và vì quá yêu đất nước này, anh cùng vợ ở lại để bắt đầu chuyến phiêu lưu CHULA vĩ đại đã giúp đem bản sắc và tinh hoa thủ công Việt Nam được biết đến nhiều hơn trên thế giới. Dù với chuyên môn là kiến trúc, Diego tự tin với vai trò thiết kế, còn vợ anh lo khâu ngoại giao, marketing, chăm sóc khách hàng. Ngay từ những ngày đầu tiên, những chiếc váy chữ A độc đáo của CHULA bằng lụa taffeta với những mảnh đáp bằng lụa hình tròn hoặc chữ nhật nhiều màu sắc, vừa đơn giản vừa mạnh mẽ đã ngay lập tức gây ấn tượng. Tôi còn nhớ các cửa hàng bán đồ lưu niệm cho khách du lịch ở khu phố cổ đã nhanh chóng bày bán các mẫu váy bắt chước giống hệt CHULA.
Nhưng không chỉ có vậy, anh kiến trúc sư trở thành nhà thiết kế thời trang còn được biết đến với nhiều khả năng sáng tạo khác nữa. Tôi thường xuyên nhìn thấy anh với chiếc máy ảnh bên mình. Có một giai đoạn anh theo đuổi dự án chụp các hình ảnh phản chiếu các công trình kiến trúc và cuộc sống Hà Nội trên các vũng nước, hoặc trên cửa kính xe ô tô. Cùng với nhiều nghệ sĩ đương đại, các bức ảnh của anh đã được triển lãm tại một số địa điểm có tiếng, chẳng hạn như The Bui Gallery (nay đã đóng cửa). Diego cũng rất yêu âm nhạc và đàn hát. Nghe nói anh viết đến hàng ngàn ca khúc. Gần đây anh viết các bài hát bằng lời Việt Nam, nghe như những bài thơ ngắn, đơn giản và thú vị. Anh đã từng biểu diễn ở quán bar Tadioto, một địa điểm văn hóa ở Hà Nội. Anh và con gái đã từng song ca trong các buổi biểu diễn tại CHULA và một số nơi khác. Diego còn làm nhiều thơ. Gần đây anh cũng bắt đầu vẽ tranh. Một ngày trước khi mất anh còn khoe mình đã bán được bốn bức tranh.
Diego tạo ra nơi gặp gỡ cho giới văn nghệ
Diego và Laura ngay từ khi mở cửa CHULA ở phố Nhật Chiêu, Tây Hồ, Hà Nội, đã biến CHULA thành một nơi triển lãm, trưng bày các tác phẩm nghệ thuật đương đại, tổ chức các buổi giao lưu gặp gỡ, biểu diễn thời trang và âm nhạc cho mọi người. Rất nhiều sự kiện đã diễn ra, rất nhiều gương mặt đã được giới thiệu ở CHULA. Những nghệ sĩ tên tuổi như Hà Mạnh Thắng, Nguyễn Oanh Phi Phi đã có tác phẩm được trưng bày, giới thiệu ở CHULA. Nhiều nhạc sĩ, ca sĩ, nghệ sĩ đương đại Việt Nam và nước ngoài cũng đã từng biểu diễn hoặc tham gia các hoạt động ở CHULA. Và đến giờ, nếu không vì COVID-19, CHULA vẫn sẽ luôn mở cửa chào đón mọi người với các buổi biểu diễn và sự kiện gặp gỡ thường xuyên. Trong suốt một thập kỷ qua, CHULA đã luôn là một không gian văn hóa sáng tạo quan trọng của Hà Nội.
Diego Việt Nam
Sự nghiệp của Diego gắn bó với Việt Nam, gia đình của Diego cũng gắn bó với Việt Nam. Những đứa con của Diego và Laura lần lượt ra đời ở Việt Nam. Bằng sự sáng tạo và tư duy của mình, anh biết khai thác các chất liệu Việt Nam để làm nên vẻ đẹp vừa bản địa vừa toàn cầu của CHULA. Anh giúp quảng bá cho văn hóa Việt Nam nhiều và thành công đến nỗi có thể nhìn anh như một người Việt Nam gốc Tây Ban Nha. Bên cạnh việc có các bộ sưu tập áo dài tham gia thường xuyên Tuần lễ thời trang Việt Nam (Vietnam Fashion Week), những chiếc áo dài của CHULA với họa tiết đèn lồng Hội An đang được Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam lưu giữ. CHULA cũng đã tham gia trình diễn giới thiệu áo dài tại sự kiện ngoại giao văn hóa lớn “Áo dài – di sản văn hóa Việt Nam” tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức vào ngày 28/6/2020 .
Diego không bao giờ ngủ
Hẳn là như thế. Lúc nào anh cũng đang tạo ra cái gì đó. Nhắn tin yêu vợ trên Facebook. Làm thơ. Chụp và lồng ghép các lớp hình ảnh với nhau. Chuẩn bị tổ chức một sự kiện âm nhạc. Thiết kế một poster. Làm một mẫu váy/áo mới. Phác một bức tranh. Chỉ dạy ai đó trong một workshop. Đón bạn bè đến nhà ăn tối. Ôm chiếc đàn ghi ta. Bắt tay vào viết một cuốn tiểu thuyết. Nhắn tin hỏi thăm ai điều gì đó…Lúc nửa đêm hay 2-3 giờ sáng anh vẫn lên mạng post bài chia sẻ các ý tưởng hoặc kết quả các sản phẩm sáng tạo của mình.
Diego thích đi xe máy chở sau lưng bọn trẻ cùng đi chơi, đi xem đá bóng. Diego hay mặc những chiếc áo sơ mi linen với quần jeans được trang trí các họa tiết Việt Nam. Diego hay hỏi thăm “How are you, Ly?, với nụ cười tươi hiền hậu. Diego hay quan tâm: “Ly ơi, let me know if you need some help!”…
Diego khuyên nhủ trong một lần trò chuyện với tôi: “…my recommendation is to look to the future. Don’t get stuck in the past mistakes”. Anh nói rất đúng, anh Diego. Hãy nhìn về tương lai, đừng bị kẹt trong những sai lầm từ quá khứ.
Tôi sẽ nghe theo lời anh, nhìn về tương lai, dù trong lòng cảm thấy còn quá sớm, để tạm biệt anh, anh Diego ạ!
Đọc thêm các bài viết lưu trữ về Diego Cortizas trên Hanoi Grapevine:
Năm 2009
Triển lãm ảnh ở khách sạn Intercontinental Hà Nội
Năm 2010
Triển lãm ảnh ở The Bui Gallery
Bài viết của KVT về triển lãm ảnh
Năm 2012
KVT viết về ngôi nhà CHULA với ảnh của Julie Vola
Năm 2013
Triển lãm ảnh Polaroids và trình diễn bộ sưu tập PHÁP của CHULA ở L’espace
Năm 2014
Năm 2015
Tác phẩm của Diego tham gia Affordable Art for You lần 2 của Manzi và Work Room Four
Diego tham gia nói chuyện tại TEDxBaDinh
Năm 2016
Tổ chức buổi nói chuyện về doanh nghiệp xã hội ở CHULA
Năm 2017
Triển lãm ảnh Double Artists ở CHULA
Năm 2019
Năm 2020
Diego dự thi Tuần lễ Thiết kế Việt Nam ( anh đoạt giải Nhì)
Năm 2021
Tháng 4, tổ chức biểu diễn thời trang CHULA trong sự kiện ECO-SUS ở Quy Nhơn
Và còn rất rất nhiều các sự kiện biểu diễn, triển lãm, trò chuyện diễn ra ở CHULA trong suốt nhiều năm cũng đã được đăng tải trên Hanoi Grapevine.